يکشنبه 2 شهريور 1404

موقعیت جغرافیایی

بخشی از فلات مرکزی ایران و دشت وسیع ری واقع در دامنه ی جنوبی رشته کوه های البرز مرکزی، منطقه ای مسکونی با زمین های گسترده زراعی است که در جنوب شهر فعلی تهران واقع شده است. از نظر موقعیت جغرافیایی، شهرستان ری در ناحیه ی دشت واقع شده و تنها کوه این شهرستان، بی بی شهربانو در شمال شرقی و کوه آراد در 21 کیلومتری جنوب غربی آن است. شهرستان ری در حال حاضر 2293 کیلومتر مربع وسعت دارد. شهرری مرکز این شهرستان است که از شمال به تهران، از جنوب به فشافویه، از شرق و جنوب به شهرستان ورامین و از غرب به شهرستان اسلامشهر محدود می شود.
آب و هوا:
هوای ری معتدل و خشک می‌باشد. حداکثر درجه حرارت در تابستان ۴۲ درجه سانتی‌گراد بالای صفر و حداقل در زمستان به ۹- درجه سانتی‌گراد زیر صفر می‌رسد. میزان باران سالیانه شهر ری به‌طور متوسط ۲۵۰ میلی‌متر است. در نزهت القلوب حمدالله مستوفی آمده‌است که ری به سبب بسته بودن شمالش آب و هوای متعفن و ناگوارنده داشته و عقرب قتال در او بسیار است. در شعری که خاقانی شروانی در زمان سکونتش در ری در قرن ششم در این باره سروده از آب و هوای این شهر به بدی یاد می‌کند.
 
آثار طبیعی:
ناهمواری‌ها:
شهرستان ری در دشت واقع گردیده و کوه‌های آن ارتفاع زیادی ندارند. این کوه‌ها عبارتند از:
* کوه بی‌بی‌شهربانو: این کوه در شرق شهر ری و متصل به آن می‌باشد. کوه بی‌بی شهربانو در شرق شهرری و ارتفاعش از سطح دریا ۱۵۳۵ متر است.
* کوه آراد: این کوه در مرکز شهرستان ری حد فاصل بخش‌های کهریزک و فشافویه قرار گرفته‌است. کوه آراد در ۹ کیلومتری شمال‌شرقی حسن‌آباد واقع شده و ارتفاع آن ۱۴۲۸ متر است. از این کوه به نام (اراده) هم یاد شده‌است. همچنین در یک نقشه متعلق به سال ۱۳۰۷ هجری قمری دوره ناصرالدین‌شاه قاجار که توسط دو نفر از مهندسین ایرانی وقت ترسیم شده بود. از کوه آراد با نام کوه (آراد) یاد شده‌است. همچنین در کتاب جغرافیای مفصل ایران کوه آراد با نام کوه (حسن‌آباد و کنارگرد) ذکر شده‌است.
* کوه مره: این کوه در جنوب غربی شهرری و در جنوب حسن‌آباد و رود شور قرار گرفته‌است و ارتفاع آن ۱۵۰۳ متر است.
* کوه کورابلاغ: کوه کورابلاغ یکی از کوه‌های ناحیه مرکزی ایران است که در محل تلاقی چهار شهرستان زرندیه، ساوه، ری و قم واقع شده‌است. قسمت عمده این کوه و دو ارتفاع باند آن ۱۹۱۵ متر و ۱۹۴۰ متر در شمال استان قم واقع شده‌است. جنوب غربی شهرستان ری به دامنه‌های شمالی این کوه ختم می‌شود؛ و بخش شرقی کوه (گوی داغ) در شمال کوه کورابلاغ در شهرستان ری واقع شده‌است.
رودخانه‌ها:
چندین رود مشهور و مهم ایران که به حوضه البرز مرکزی ایران روان هستند همانند رودهای کرج، شور فشافویه، جاجرود (در ناحیه مرز شرقی شهرستان ری) در شهر ری جریان یافته و سپس به رودهای کرج و جاجرود می‌پیوندند.
رودخانه کرج: از کوه البرز سرچشمه گرفته و پس از عبور از چندین شهرستان استان تهران به دریاچه نمک می‌ریزد. این رودخانه با جهت شمال‌غربی جنوب‌شرقی سرتاسر شهرستان ری را می‌پیماید و پس از پیوستن به یکی از شاخه ‌های جاجرود به دریاچه نمک می‌ریزد.
رودخانه جاجرود: رودخانه جاجرود یکی از رودهای دائمی و مهم شهرستان استان تهران است که با مسیر کلی جنوبی جاری است و در نهایت به دریاچه نمک می‌ریزد. شاخه‌ای از این رود از ناحیه مرز شرقی شهرستان ری عبور می‌کند.
رود شور فشافویه: رود طولانی شور با جهت شمال‌غربی جنوب شرقی عرض شهرستان ری را طی می‌کند. این رود از ۶ کیلومتری جنوب حسن‌آباد عبور می‌کند و به شوره‌زار شرق حوض سلطان قم می‌ریزد.
چندین رودخانه کوتاه هم از ری عبور می‌کنند. برخی از آن‌ها عبارتند از رودخانه جعفرآباد یا دربند، رودخانه سرخه حصار و رودخانه کن.
پوشش گیاهی:
شهرستان ری به لحاظ آب و هوا نیمه‌صحرایی، دارای جنگل طبیعی نیست و جنگل دست کاشت آن بالغ بر ۳۸۷ هکتار است. اما از نظر مرتع نسبتاً غنی است و با ۱۶۶۲۰۰ هکتار در میان ۱۲ شهرستان استان تهران پس از  فیروزکوه،  ساوجبلاغ  و دماوند رتبه چهارم را داراست. درختان گز و از گیاهانی که کاربرد دارویی دارند مانند خاکشیر،  گل گاوزبان،  کاسنی، کرچک و پونه در بسیاری نقاط می‌روید.
Aa